Yapay ışık kaynakları çeşitli sebeplerle yalnız başına kullanılamazlar. Yüksek ışık çıkışları bazı görsel sorunlara ve kamaşmaya neden olur. Bunun gibi ve aşağıda saydığım sebeplerle bir yapı içerisinde muhafaza edilip kullanılırlar. Biz bu muhafaza formlarına armatür diyoruz.
Ayrıca ısı yayan ve kırılgan olan ışık kaynaklarının bazı dış etkenlerden korumak armatürün görevidir. Aydınlatma armatürleri ayrıca üretilen ışığı verimli bir şekilde aydınlatılacak alana (faydalı alana) gönderirler.
Armatür standardı normları, TSE-EN 60598-1 ile (lamba hariç) tanımlanmıştır. Ortaya çıkan ihtiyaca göre armatür bileşenleri; gövde, lamba duyları, balast ve güç kaynakları, bağlantı elemanları, ışık yönlendirme (optik) sistemlerinden oluşur.
Daha basit bir anlatımla aydınlatma armatürü, uygun bir ışık yayılımı yapmak için tasarlanmış elemanların bir kombinasyonu şeklide elektrikli bir nesne olarak tanımlanabilir. Bu elemanların durumlarını da iyi malzemeler, tasarım formu, ergonomi ve ekonomik materyallerin birleşmesi belirler.
İşleyişi karalı kılan bir ısıl denetim, elektrik kontrolü, ihtiyaçları bağlı olarak ışık dağılımı ve özgün tasarım temel armatür gereksinmelerini karşılar. Sağlam ve verimli bir ürün, kolay montaj ve minimum bakım sağlar. Armatürler için temel karakteristik bileşenler aşağıya çıkartılmıştır.
1. Gövde: minimum fiziksel temel unsurları içeren, armatür hacmini tanımlayan kısımdır, çeşitli formlarda olabilir.
- Harici ve dahili aydınlatma için,
- Yüzey montajlı veya yüzeye gömülü şeklinde,
- Tavana asma veya ray montajlı,
- Açık veya kapalı,
- Normal veya zor ortam koşullarına dayanıklı (korozyon, patlama),
2. Balastlar ve güç kaynakları: Uygun balast ve/veya güç kaynağı lamba çeşidine göre farklılık gösterir.
- Akkor veya şebeke ile çalışan lambalarda hiçbir balast gerekmez,
- Düşük voltaj halojen lambalar için transformatörler,
- Floresan lambalar için, mekanik balast starter veya elektronik balast,
- Deşarj lambalar için uygun mekanik balast ateşleyici veya elektronik balastlar,
- LED’ler ve LED modüller için uygun sürücüler,
3. Reflektörler: Lamba ışık dağılımı, yönü, açısı armatür içerisindeki özel yüzey yapıları ile oluşturulur. Farklı ihtiyaçlar için değişik modeller uygulanır.
- Simetrik veya asimetrik,
- Dar açıdan geniş açıya (8° - 120°) kadar ihtiyaca uygun açılarda,
- Parlak veya mat yüzeylerde,
- Soğuk ışık veya norma reflektör,
4. Difuzör: Armatürde ışık çıkışının olduğu yüzeyi tanımlar, 3 temel formda bulunabilir.
- Opal veya prizmatik,
- Çizgisel veya ağ biçiminde,
- Aynalı veya aynasız,
5. Işık filtreleri: Işığın yayılım düzeyini veya belirli özelliklerini azaltmak için difuzörler ile birlikte kullanılırlar.
Yazar Hakkında