Binaların iç aydınlatması tasarım aşamasında en önemli konulardan biridir. Çünkü aydınlatma bir iç mekanda göze ilk çarpan ve en dikkat çeken unsurdur.
İç mekan aydınlatma nasıl kullanıcıyı etkilemeyi hedefliyorsa, aynısı dış mekan aydınlatması için de geçerlidir. Çoğu zaman yapının içine girilmese bile akıllarda çevre aydınlatması ve yapı dışı aydınlatma kalır. Bu nedenle dış aydınlatma alanı da oldukça gelişmiş ve birçok aydınlatma ürünü tasarımcılara sunulmuştur. Bu elemanları kullanırken de standartlar belirlenmiştir.
Dış Mekan Aydınlatma Armatürleri
Dış mekan olarak nitelendirilen yerlere yollar, caddeler, parklar, bina dışları, bahçeler vb. birçok alan girer. Yani kısaca bir yapının içi haricinde her yer dış aydınlatmaya girer. Bu nedenle piyasada her çevreye uygun ve ihtiyacını karşılayacak şekilde armatürler bulunur.
Yollar ve caddeler için direk tipli armatürlerin kullanıldığını biliyoruz. Burada önemli olan nokta, eğer şartlar ve bütçe uygunsa solar tipli aydınlatma direklerinin de seçilebileceğidir. Böylece gündüz elde edilen güneş enerjisiyle gece aydınlatması da sağlanmış olur.
Parklar ve bahçeler için de yine başta direk tipi aydınlatma, takım armatürleri, gömme tipi armatürler olmak üzere ihtiyaca göre daha farklı armatürler kullanılabilir. En büyük sorun ise kısa vadede kar sağlamak amacıyla alınan biraz daha ucuz armatürlerin zamanla paslanması veya lambalarının kısa ömürlü olması sebebiyle hemen bozulmasıdır. Bu nedenle doğa koşullarına uygun yüksek koruma sınıfına sahip ve kaliteli malzemeden yapılmış armatür seçimi uzun vadede kar ve konfor sağlayacaktır.
Bina dışları da en önemli tasarım yerlerindendir. Çünkü binanın ve bina kullanıcılarının kimliğini yansıtır. Wallwasher armatürler, yine çevresine takım armatürleri, kullanılan pencere tiplerine göre iç mekan aydınlatmanın dışarı yansıması bina dışı aydınlatmayı oluşturur. Artık büyük firmalar binalarının en gözde noktalarına dev ekranlar kurarak sıra dışı aydınlatma ile ziyaretçiler üzerindeki etkisini artırmak istemektedir. Bina dışı aydınlatma rastgele renk cümbüşü oluşturmak yerine belirli tasarım ve standartlar üzerinde ilerlemelidir. Düzensiz yapılan bir aydınlatma göz yoran bir tasarıma sebep olabilir.
Dış Mekan Aydınlatma LED Kullanımı
LED sahip olduğu teknolojiyle renkli olan her senaryoyu kolayca gerçekleştirebilir. Bu nedenle dış aydınlatmada özellikle yukarıda bahsedilen bir kimlik oluşturma tasarımında muhakkak kullanılır. Kamuya ait yollar, parklar ve bahçelerde ise kısmi olarak başlatılan çalışmalar sayesinde LED armatürlere çok kolaylıkla rastlayabiliyoruz. Eskiden sadece yeni projelerde LED kullanılırken, şimdi eski aydınlatmalar hep LED’lerle değiştiriliyor. Bu projelere özel değişim bütçeleri ayrılıyor. Bu sayede hesaplanan belirli sürelerde proje kendini amorti ediyor ve kamu alanlarının da enerji tasarrufu yapması sağlanıyor.
Hemen hemen istediğiniz her armatürün LED muadilini bulmak mümkündür. Tasarım için herhangi bir kaynaktan yararlanmak istediğinizde bunun yeni tarihli bir kaynak olmasına dikkat edin. Çünkü eski kaynaklarda tasarımlar eski tip lambalara göre yapılmaktadır. Siz onun muadilini ve ihtiyaçlarınızı karşılayacak armatürü bulana kadar çok zaman kaybedebilirsiniz. Direk yeni basım kaynaklar size en üstün teknolojiyle rehberlik edecektir.
Dış Aydınlatma ve Tasarımcı
Dış aydınlatma çeşidini belirleyen şey istenilenlerdir. Basit ve temel ihtiyaçları karşılayacak bir aydınlatma için temel armatür tipleri ve bir aydınlatma mühendisi yeterlidir. Fakat daha önce görülmemiş ve sıradan olmayan bir aydınlatma isteniyorsa kesinlikler aydınlatma tasarımcısıyla çalışılmalıdır. Çünkü mimari tasarım neyse aydınlatma tasarımı da odur. Hatta aydınlatma mühendisleri de büyük yapıların iç mekanında mimarların görüşleri doğrultusunda tasarımlarını, hesaplarını ve armatür seçimlerini yaparlar.
Yukarıdaki fotoğrafta aydınlatmadan ziyade belirli bir amaç amacıyla parkı ışıklandırmak için LED’ler kullanılmış. Dış aydınlatma aynı zamanda göz zevkini tatmin etme amacıyla da kullanılır.
Yukarıdaki fotoğrafta ise bahçe aydınlatması direk tipi aydınlatma ve yol boyunca yer gömme armatürler ile yapılmış. Bu gibi farklılar bahçelerde göze hitap ediyor ve daha konforlu bir gece ortamı sağlıyor.