Elektriksel güvenlik, konutlardan ticari binalara kadar her ortamda kritik bir unsur olarak öne çıkıyor. Yangınların büyük bir kısmının elektriksel hatalardan kaynaklandığı göz önünde bulundurulduğunda, bu alandaki gelişmiş koruma çözümlerinin önemi büyüktür. İleri düzey elektriksel güvenlik sistemleri, elektrik kaynaklı yangın risklerini azaltarak insan hayatını ve binaları yangınlardan kaynaklanabilecek olumsuz durumlardan koruyor.
Elektrik Kaynaklı Yangınlara Karşı Maksimum Koruma
Geneva Association verilerine göre, Avrupa'da her yıl 2 milyondan fazla yangın rapor edilmekte olup, bunların %25'inden fazlası elektriksel hatalardan kaynaklanmaktadır. Yangınlar nedeniyle her yıl binlerce insan hayatını kaybederken, on binlerce kişi de yaralanarak hastanelerde tedavi altına alınıyor. Bu yangınların neden olduğu ekonomik kayıplar ise milyarlarca Euro’yu bulmaktadır. Türkiye’de de durum farklı değil. İstanbul İtfaiyesi’nin 2025 Ocak ayı verilerine göre yaklaşık 2.000 yangın olayına müdahale edildi. Bu, yalnızca bir aylık bir süre için oldukça yüksek bir rakam. Söz konusu istatistikler bir bakıma aslında çok da farkında olmadığımız bir gerçeği gözler önüne seriyor; yangınların günlük hayatta her an, her yerde başımıza gelebileceğini. Yine Avrupa’ya paralel olarak, ülkemizde de çıkan yangınların yaklaşık %25’lik önemli bir kısmı elektrik kaynaklı nedenlerden kaynaklanıyor.
Elektrik kaynaklı yangınların temel sebeplerinden biri, özellikle eskiyen kablolar, gevşek bağlantılar ve mekanik zorlanmalar gibi etmenlerle ortaya çıkan elektrik tesisatlarındaki ark hatalarıdır. Geleneksel koruma cihazları bu tür tehlikeleri algılamada yetersiz kalabilmektedir. Yeni nesil ark hatası algılama cihazları, geleneksel devre kesiciler tarafından algılanamayan ark hatalarını tespit ederek yangın risklerini en aza indiriyor.
Ark Hatalarına Karşı Gelişmiş Koruma Çözümleri
Ark hataları, genellikle anma akımının altında oluşan ve fark edilmesi oldukça güç olan elektriksel hatalardır. Seri ve paralel olmak üzere ikiye ayrılan bu hatalar, özellikle konut ve ticari binalar için ciddi risklere neden olabilir. Modern binalarda artan elektronik cihaz kullanımı nedeniyle, ark hatalarına karşı gelişmiş bir koruma sağlamak günümüzde her zamankinden daha büyük önem taşır hale geldi.
AFFD+ gibi yeni nesil güvenlik çözümleri; gevşek bağlantılar, mekanik stres, yıpranmış kablolar, UV ışınları ve kemirgen zararları gibi fark edilmesi zor durumların neden olduğu ark hatalarını algılama yeteneğine sahip. Minyatür devre kesiciler ve artık akım koruma cihazlarının sunduğu korumanın da ötesine geçen bu sistemler, yangın ve elektrik çarpması risklerini büyük ölçüde engelleyerek bina güvenliğini önemli ölçüde artırıyor. Elektrik tesisatlarındaki gizli ark hatalarını tespit etme yeteneği, bu gelişmiş güvenlik çözümlerinin en önemli avantajlarından biri olarak öne çıkmakta. Özellikle geleneksel koruma sistemlerinin algılama yeteneğine sahip olmadığı düşük akımlı ark hatalarını belirleyebilen bu sistemler sorun anında devre keserek olası yangın riskini minimize ediyor.
Güvenli Tahliye Sistemleri ile Acil Durumlarda Hazır Olma
Yangınların önlenmesi kadar, kriz anlarında tahliye sürecinin güvenli bir şekilde gerçekleşmesi de büyük önem taşımaktadır. Güvenli tahliye çözümleri, özellikle insan trafiğinin yoğun olduğu tren istasyonları, havaalanları, alışveriş merkezleri ve kamu binalarında yaşanabilecek acil durumlarda hızlı ve güvenli bir tahliye yolu sunarak bina sakinlerinin can güvenliğini sağlamada kritik bir rol oynuyor.
Ek olarak, yangın yayılma riskinin yüksek olduğu kağıt ve tekstil üretim tesisleri, ahşap işleme atölyeleri ve laboratuvarlar gibi alanlarda da tahliye sistemlerinin güvenilir olması elzemdir. Güvenli tahliye çözümleri, acil durumlarda hızlı ve güvenli bir tahliye yolu sunarak yangın esnasında bina sakinlerinin can güvenliğini sağlamada en önemli sistemler arasında yer alıyor.
Alçak Gerilim Panolarrında Ark Koruma sistemi
Ark hatası, alçak gerilim panosunun pano kapıları açık ve yakınında bir bakım personeli çalışıyorken meydana geldiğinde, ark parlamalarının önüne geçilmesi ayrı bir önem kazanır. Bu amaçla aktif ark koruma sistemleri için 2020 yılında IEC TS 63107 standardı yayımlanmıştır. Alçak gerilim panolarında aktif ark koruma ekipmanları kullanımıyla, pano içerisinde oluşan ark kısa sürede sönümlenerek, bakım personeli ve alçak gerilim panosuna verilebilecek hasar minimize edilebilmektedir.
ARCON® ark hatası meydana geldiği andan itibaren 3ms gibi kısa bir sürede çalışarak bakım personeli ve alçak gerilim panosu korunması sağlamaktadır.
Eaton’ın geliştirdiği uçtan uca elektriksel güvenlik çözümleri, binaların yangın risklerini azaltarak insan hayatı ve mülkleri korumakla kalmayıp, işletmelerde plansız duruşların da önüne geçerek üretim sürekliliği sağlayarak sürdürülebilir ve verimli bir geleceğe katkı sağlar. Geleceğe dönük, inovatif güvenlik çözümleri ile hem konutlarda hem de binalarda daha güvenli ve verimli elektrik sistemleri oluşturulabilir.
Yazar: Yılmaz Özcan, Eaton Türkiye Bağımsız Devletler Topluluğu, İsrail, Romanya ve Bulgaristan Bölge Müdürü
Eaton Hakkında
Eaton, kendini çevreyi korumaya ve insanların yaşam kalitesini artırmaya adayan bir akıllı güç yönetimi şirketidir. Veri merkezleri, enerji dağıtım şirketleri, endüstriyel, ticari, makine imalatı, konut, havacılık ve mobilite pazarları için ürünler üretiyoruz. İşimizi iyi, doğru ve sürdürülebilir bir şekilde yapma ve müşterilerimiz için hem bugün hem de gelecekte güç yönetimi çözümleri üretme taahhüdümüz bize rehberlik ediyor. Elektrifikasyon ve dijitalleşmenin küresel büyüme eğilimlerinden faydalanarak gezegenin yenilenebilir enerji kaynaklarına geçişini hızlandırıyor, dünyanın hızla çözülmesi gereken güç yönetimi sorunlarını çözmeye yardımcı oluyor, bugün ve gelecek nesiller için daha sürdürülebilir bir toplum inşa ediyoruz.
1911 yılında kurulan Eaton, paydaşlarımızın değişen ve artan ihtiyaçlarını karşılamak için sürekli olarak kendisini geliştirmiştir. 160'tan fazla ülkede müşterilerine hizmet veren Eaton, 2024'te yaklaşık 25 milyar dolarlık bir gelir elde etmiştir. Daha fazla bilgi için www.eaton.com adresini ziyaret edebilir ve bizi
LinkedIn'de takip edebilirsiniz.