Barajlardan evlere, kıtalardan başka kıtalara kadar tüm dünyayı saran ağlar kablolardan oluşuyor. Deniz altında iki kıtayı birbirine bağlayan kablonun, köpekbalığı nedeniyle zarar görmesi bir kıtayı internetsiz bırakabilir. Her ne kadar artık gözümüze çarpmaması için koruyucu kutulara, yer altlarına, sıva altlarına gizlense de kablolar her yerde. Elimizin dediği hemen hemen her yerde. Bu yazımızda en sık kullanılan kablo çeşitlerini sizler için derledik.
Çift Bükümlü Kablolar
Adını fotoğrafından da anlaşılacağı üzere iki ayrı yalıtılmış kablonun bükülerek paralel şekilde bir araya -diğer benzer şekilde oluşturulanlarla- getirilmesiyle oluşur. Bu şekilde oluşturulması elektromanyetik indüksiyonu ve dış kaynaklardan gelen gürültüyü azaltır.
Veri ve ses altyapılarında kullanılır. Önceden daha sık karşılaştığımız sokakta telefon hat bakımları sırasında gördüğümüz kablolar bu sınıfa girer. Maliyetinin düşük olmasının yanı sıra, düşük bant genişliği ve hat zayıflaması sağlar.
UTP ve STP olarak iki farklı tipini görebilirsiniz. STP’nin UTP’den farkı ekranlama olmasıdır. Bu sayede dış girişimlere karşı korunaklı olur.
Çok İletkenli Kablolar
Yapısı adından da anlaşılacağı üzere bir kablonun içine yerleştirilen çok sayıda yalıtımlı bakır tellerden oluşur. Alüminyum polyesterden yapılan polietilen izolasyona sahiptir.
Ses kayıt, video kamera, televizyon stüdyoları gibi iletişim, görüntü ve ses sistemlerinde kullanılır. Uzaktan kumanda devrelerinde, kontrol sistemleri gibi alanlarda da kullanılır.
Koaksiyel Kablolar
Tek bir katı bakır çekirdekten oluşan yüksek frekanslı iletim kablolarıdır. Elektrik sinyali merkez iletken üzerinden akar. Bükümlü kablolara göre 80 kat daha fazla iletim kapasitesine sahiptir.
Kablo operatörleri, telefon şirketleri ve internet sağlayıcıları tarafında veri, video ve ses iletmek için kullanılır. TV sinyallerini iletmek ve bilgisayarları ağa bağlamak en sık kullanım alanlarındandır.
Diğer kablo türlerine göre başarılı olma nedeni merkezi iletkenin, parazitlerden ve çevresel faktörlerden etkilenmeden verileri iletmesindedir. Çift bükümlü kablodan daha pahalı fakat fiberden daha ucuzdur. 75 ohm (video sinyalleri için) ve 50 ohm (çift yönlü veri sinyali için) olmak üzere iki çeşidi vardır.
Güç Kabloları
En çok ve en fazla üretilen kablo çeşididir. Elektrik kablosu da denen güç kabloları bir kılıfla beraber çevrelediği elektrik iletkenlerinden oluşur. Eskiye nazaran hiç göremediğimiz elektrik kabloları güvenlik nedeniyle hep gizli şekilde montajlanır. Metro hatları gibi açık tavan yerlerde veya raylarda tüm güç kablolarını görebilirsiniz.
Temel olarak taşıdığı akım veya gerilim miktarına göre seçilir. İçerisinde bulunan bakır tel diğer hammadde malzemelere (alüminyum vb.) göre daha az kayıplı, güvenlik ve kullanımı kolaydır.
Çevresinden veya kendi içindeki yapısından kolayca etkilenebildiğinden çok çeşitli şekilde üretimleri mevcuttur.
Fiber Optik Kablolar
Fiber optik kablolar, bilginin bir cam veya fiber boyunca ışık olarak iletilmesini sağlar. İnternet, televizyon veya telefon gibi telekomünikasyon hizmetlerinde olmak üzere, uzun mesafeli ve yüksek performanslı ağlar için kullanılır.
Fiber optik kablolar iki cam katmandan oluşur. Bunlar; ışık sinyallerini taşıyan çekirdek ve çekirdeği çevreleyen bir cam tabakası bulunan kaplamadır. Çoğunlukla çift yönlü şekilde hem iletim hem de almak için kullanılır. Bakır kablolara göre daha yüksek bant genişliği ve iletim hızı mevcuttur.
Çok düşük iletim kayıpları, ısı yaymamaları, elektromanyetik girişime karşı dayanıklı olmaları avantajları arasındadır.
Şerit Kablolar
Bilgisayar, televizyon, LCD ekran gibi ürünler başta olmak üzere elektronik cihazlar da muhakkak görülür. Birden çok kablonun yan yana getirilerek esnek olarak üretilmiş yapısı sayesinde her şekilde ve zarar görmeden monte edilebilirler. Ucundaki özel konnektör sayesinde hızlıca cihazın ilgili birimine bağlanır. Konnektörünün özel şekli sayesinde ters bağlantıların da önüne geçilir. Yazıcı kartuşu gibi hareketli bileşenlerin bağlantısında da şerit kabloları görebilirsiniz.
