Bugünkü makalemizde Legrand ailesine Ocak 2019 yılında katılacak olan ARK hatası koruma cihazının (AFDD) tüm detaylarından bahsediyor olacağım.
Bilindiği üzere ülkemizde yapılan hemen hemen her projede elektriksel koruma kaçak akım koruma anahtarı ve otomatik sigorta ile yapılmaktadır.
Peki bir elektrik tesisatın da kaçak akım koruma anahtarı ve sigorta yeterli mi ? HAYIR...
Sigortalar yapı itibari ile elektrik devrelerini kısa devre ve aşırı yüklenmeye karsı koruyan devre elemanları olup anahtarları sayesinde bağlı bulundukları devrelerin açılıp kapanmasını sağlamaktadırlar.
Kaçak akım koruma anahtarları herhangi bir elektrik tesisatında gelen ve dönen akımların toplamının sıfır olması esasına göre çalısır. Bir başka ifade ile fazdan giren akımların vektörel toplamı ile nötr den dönen akımların vektörel toplamı sıfır olmalıdır.30mA kaçak akımlar hayat koruma 300mA kaçak akımlar ise kaçak akım kaynaklı yangın koruma içindir.
Peki burdan yola çıkarsak ark hatasında biz nasıl koruma yapacağız...
Her gün haberlerde ve gazetelerde elektrik kontağından çıktığı söylenen sayısız yangın haberi ile karşılaşıyoruz. Elektrik kontağından çıktığı belirtilen bu yangınların asıl nedeni elektrik sisteminde oluşan ark hatalarıdır.
ELEKTRİK ARKI demek elektrik kabloları veya bağlantı noktaları üzerinde tetiklenen ve elektrik kaynaklı yangınların ana nedenlerinden biri olan anlık çok yüksek sıcaklıkların oluştuğu elektriksel bir durumdur.Elektrik arkının sebepleri kısa devre, aşırı akım, gevşek bağlantı, izolasyon hataları, kemirgen hayvanların iletkenlere zarar vermesi, eskiyen elektrik tesisatı gibi sebepleri sayabiliriz. Ark hataları devreyi elektriksel hatalara karşı koruyan kaçak akım koruma röleleri veya otomatik sigortalar gibi koruma ürünleri tarafından her zaman algılanamaz ve oluşan bu arklar yangınlara sebep olur.
ARK oluşmasına sebep olabilecek örnek durumlar
Elektrik arkı 2 farklı şekilde oluşabilir...
Seri ark: Arkların %90 seri ark olduğu tespit edilmiştir. İletken üzerinden oluşan ark durumudur bir başka iletlekene atlama olmaz.Bu ark tipinde meydana gelen akımlar devre kesicilerin anma akımlarından düşük olduğu için devre kesiciler açma yapmaz.
Paralel ark: %10 luk bir paya sahiptir. İki farklı tipi olabilir faz ve nötr iletkenleri arasında oluşan ark bu durumda devre kesiciler açma yapabilir.Diğer paralel ark tipi de faz ile toprak arası ark durumu olup oluşan ark aslında bir kaçak akım olduğu için kaçak akım koruma anahtarları açma yaparlar.Her ne kadar devre kesiciler açma yapsa da ark sırasında ortaya çıkan yüksek ısı ile yangın riski her zaman vardır.
Ark hatası algılama cihazı AFDD çalışma prensibi...
Ark hatası cihazının çalışma prensibi içinde bulunan elektronik devre yardımı ile ark sırasında meydana gelen yüksek frekansın algılanması ile çalışır.
Ark hatası algılama cihazı nasıl kullanılmalı?
Ark hatası diğer bir ifade ile AFDD cihazı her linye ye bir adet uygulanması gerekir.Eğer entegre kaçak akımlı versiyonu kullanılmamış ise sistemin en başına kaçak akım koruma anahtarı ve her linye ye entegre sigortalı ark hatası cihazı kullanılmalıdır.
Legrand AFDD ürün portföyünde hangi ürünler bulunuyor?
- Monofaze 10A – 16A – 20A
- 1 kutup + nötr entegre otomatlı
- 1 kutup + nötr entegre otomat + kaçak akımlı
- 2 kutup entegre otomatlı