Kompanzasyon nedir? Teknik olarak idealde gerilim ile akım arasında faz farkı olmaz. İndüktif veya kapasitif yüklerin oluşturduğu etki neticesinde, akım sinyalinin, gerilim sinyaline göre maximum + 90 veya – 90 derecelik fazı kayar.

İndüktif ve kapasitif etkilerden akım ve gerilim arasında oluşan faz kaymasını düzelterek ideale yakın (0 derecede) sabit tutmaya yarayan işleme Kompanzasyon denir.
1 . YÖNTEM
Örnek:
40 kW gücündeki bir tesisin ilk cos&’si 0.7 olarak ölçülüyor. Bu tesisin Cos& değerini 0.95’e çıkararak 7 kademeli reaktif güç rölesi ile merkezi otomatik kompanzasyon yapılması istenmektedir. Gerekli kondansatör gücünü ve röle kademelerinin dağılımını bulalım.
Çözüm:
Cos&1= 0,70 à &1= Cos değeri 45,57 à Tan&1 değeri= 1,02
Cos&2= 0,95 à &2= Cos değeri 18,19 à Tan&2 değeri = 0,32
Qc=P*(tan&1 – tan&2) Qc=40*(1,02 – 0,32) 40 x 0.7 = 28 kVAr
(uygun görülen güç = 32.5 kVAr)
- Kademe= 2,5 kVAr 5. Kademe= 5kVAr
- Kademe= 5 kVAr 6. Kademe= 5 kVAr
- Kademe= 5 kVAr 7. Kademe= 5 kVAr
- Kademe= 5 kVAr
2 . YÖNTEM
Örnek:
1600kVA trafo gücüne sahip bir tesis için hesaplama yapalım
kVA değerinden kW değerine dönmek için 1600 x 0.8 = 1280kW Gücümüz
1280 x 0.7 = 896 900kVAR kondansatör kullanılmalıdır
P= 1.73 x U. I . Cosφ
1280000= 1.73 x 380 x I x 0.8
1280000=525.9xI
I= 1280000 / 525.9
I= 2433A 2500A Kullanılması gereken ana şalter
2500/5 ise Kullanılması gereken akım trafosu
Çevirme Oranı
2500/5 ( 2500A geçerken akım trafosunda 5A akım okunur )
2000/5 ( 2000A geçerken akım trafosunda 4A akım okunur )
1500/5 ( 1500A geçerken akım trafosunda 3A akım okunur )
100/5 ( 100A geçerken akım trafosunda 0.2A akım okunur )
Akım trafoları için %1 hassasiyet değerinden dolayı 0.2A kadar inilmesi gerekli
5A değeri 2500A de alıyorsak
0.2A değeri I
0.2 x 2500 = 5I
I = 100A
50A x 0,7 = 35kVAR ( en düşük yükü kompanze edebilmek için gerekli kademe
Değeri )
35kVAR için bir alt değer 25kVAR dan başlanır
1. kademe 25kVAR
2. kademe 25kVAR
3. kademe 50kVAR
4. kademe 50kVAR
5. kademe 50kVAR
6. kademe 100kVAR
7. kademe 100kVAR
8. kademe 100kVAR
9. kademe 100kVAR
10. kademe 100kVAR
11. kademe 100kVAR
12. kademe 100kVAR