AFDD’ler bilgisayar teknolojisinin getirdiği güzel koruma elemanlarından biridir. Diğer devre elemanlarının aksine sürekli olarak tetikte olması ona bir avantaj katıyor. Her linye için kullanılması gereken AFDD’lerin artıları ve eksileri bulunuyor. Bu yazımızda tüm bunlara genel bir bakış yapacağız.
AFDD’lerin Temelleri
AFDD’ler farklı türde bir koruma sunmasına rağmen, minyatür devre kesiciler (MCB) veya artık akım cihazları (RCD) gibi devre koruma cihazlarıdır. Bunlar birbirleriyle birleştirilebilmelerine rağmen, aşırı akım koruyucu bir cihazla beraber konumlandırılır. Elektrik arkının meydana geldiği anı aramak için tasarlanmıştır. Bu anı karmaşık algoritmalar kullanarak tespit ettikten sonra, cihaz çalışacaktır.
Arkı (bir nevi anlık ateşlenme) bir devredeki arıza nedeniyle iki iletken arasında veya canlı toprak iletkenlerinde görebilirsiniz. Bunlar genellikle hasarlı kablolar, gevşek bağlantılar veya yalıtımdaki diğer bazı arızalardan kaynaklanır. Yangınların başlaması için de yeterli ısıyı üretebilirler.
Kablolama yönetmeliklerinde önceden zorunlu olan mevcut cihazlar -devre kesiciler, sigortalar ve kaçak akım cihazları- bir AFDD’yi etkinleştirecek küçük ark hatalarına her zaman yanıt vermeyebilirler.
Faydaların Değerlendirilmesi
İlk olarak, AFDD’ler birçok fayda sağlar. Birincisi diğer cihazların yapamadığı yerlerde koruma sağlarlar. İngiltere’nin 2016/17 istatistiklerinde göre elektrik dağıtımında ve diğer elektrikli cihazlarda meydana gelen 13000’den fazla yangın olduğu verisi mevcuttur. Hepsinin arktan kaynaklandığına dair doğrudan bir kanıt olmasa da, AFDD’lerin bu rakamları düşürmede etkisi olacağı düşünülüyor.
“AFDD’ler her zaman doğru seçim olacaktır.” düşüncesi de çok doğru değildir. Çünkü minimum yük gerektirir. Buna uygun olarak tasarlanmayan panolarda ek alan kaplar ve son ring devrelerde olası tüm hataları tespit etmeyebilir.
Yukarıda bahsedildiği gibi AFDD’ler temelde bir işletim sistemi olan mikrobilgisayarlardır. Bu nedenle güncellenemezler. Modası geçip üstüne daha yeni modeller de gelebilir.
AFDD’ler Zorunlu Mu?
Cihazların şu an yurt içi ve yurt dışında da kullanımı zorunlu değildir. Bir süredir endüstride bulunuyor fakat nadiren kullanılıyor. Şu an AFDD’den bahseden kaynaklar bu cihazları kullanmayı öneriyor. Yani karar en son mühendisin tasarımına kalıyor.
Bu nedenle mühendisin tasarım kararı vermeden önce dikkate alması gereken birkaç nokta var:
- Sağlanacak ek korumanın değeri
- Hatalı açma olasılığı ve sonuçları
- Bu tür cihazların kurulumunun pratikliği (özellikle şalt panosu boyutu ile ilgili)
- Cihaz üreticisinin tasarımda test ve bakım ile ilgili şartları
- Maliyetler: Her bir devreye konulacak AFDD’ler ihtiyaç olduğundan pahalıya mal olabilir. Fakat maliyet asla güvenliğe tercih edilemez.
- Gelecekti potansiyel tasarım sorumluluğu
En İyi Pratik Yaklaşım
AFDD kullanımı için iyi bir uygulama risk değerlendirme yaklaşımı yapılmalıdır. Güvenli olaral tasarlanmış yaşam koruma sistemine AFDD eklemenin artısı ve eksisi eşit derecede tartılmalıdır. Tek başına maliyet asla öncelikli faktör olmamalıdır. İyi bir tasarımcı her zaman güvenliği ilk sıraya koymalıdır.
Aynı şekilde değerlendirmesinde alanında iyi elektriksel beceri sahibi bir kişinin yanı sıra, müşteri veya son kullanıcıdan da önemli miktarda girdi olmalıdır. AFDD’nin devreye dahil edilmesi genel yangın koruma stratejisinin bir parçası olarak düşünülmelidir. Sınırlamalar önceden müşteriyle görüşülmeli ve tartışılmalıdır.
AFDD’ler bazı kurulumlar için kesinlikle yararlı olabilir. Ancak tek koruma önlemi olarak kabul edilmemelidir. Faydalarının açık olacağı yerlerde mevcut olan koruma önlemlerine eklenebilir. Kulumun aşırı mühendislik çalışması yapılması durumunda dikkatle düşülmesi gerekir.
