Kanunlar, yönetmelikler ve standartla belirlenmiş belirli kıstaslar doğrultusunda belli bir yapının enerji ihtiyacını karşılamaya yönelik projelere elektrik tesisat projeleri denir. Elektrik tesisat projelerini bu işin eğitimini ve yükümlülüğünü almış kişi/kurumlar çizip/onaylamaktadır.
Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği, TSE ve ISO standartlarına uygun olarak çizilen projelerde/şemalarda kullanılan semboller de hemen hemen tüm dünyada anlaşılır şekilde kullanılır. Bunların haricinde büyük projelerde ek olarak NFPA gibi işverenin istediği standartlara da uyulmaktadır.
Elektrik Tesisat Projesinde Neler Olmalıdır?
Elektrik tesisat projelerinde yapının A’dan Z’ye tüm enerji ihtiyacını karşılayacak enerji projeleri bulunur. Bunu en basit haliyle örneklendirelim;
- Proje Kapağı
- Vaziyet Planı
- Topraklama Projesi
- Kuvvetli Akım Projeleri
- Zayıf Akım Projeleri
- Yükleme Cetvelleri
- Kolon Şemaları
- Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesapları
- Aydınlatma Cetveli ve Örnek Aydınlatma Hesabı
- Teknik Şartnameler
- Semboller
Yukarıda saydıklarımız bir elektrik tesisat projesi tesliminde dosyada bulunması gerekenlerdir. Bunlar tamamlandıktan sonra imza yetkisi olan (SMM) bir elektrik mühendisinin onayı alındıktan sonra gerekli mercilere başvurulur.
Elektrik Tesisat Şeması Nedir?
Elektrik tesisatı şeması aslında çok karşılaşılan bir terim değildir. Bir başka deyişle proje çiziminde olması gerekenlerden değildir. Tesisatta bulunan devreleri korumaya almak amacıyla çizilen bir şemadır. Elektrik tesisat projesi kabloların nasıl ilerleyeceğini, armatürlerin, anahtarların veya priz gibi elemanların nereye yerleşeceğini, pano yerleşimlerini gösteren bir çizimdir. Elektrik tesisat şeması için tüm bunların açılmış şekilde kablolarıyla arasındaki bağlantılarla çizilmesidir. Yani şemaya bakarak yerleşim gibi yapılışa yönelik faaliyetleri yapamazsınız.
Şekil 1
Şekil 1’deki şemada gördüğümüz gibi herhangi bir yerleşim ve kablo düzeni hakkında bir bilgi verilmemektedir. Devre korumasının nasıl çalıştığı hakkında bilgi sahibi olmaya yarayan bir çizimdir. Sigorta, anahtar, aydınlatma anahtarları, topraklama gibi elemanların birbirleriyle bağlantısı görülmektedir. Elektrik tesisat projesi ve elektrik tesisat şeması ifadeleri oldukça karıştırılmaktadır. Birbirinin yerine kullanılmamalıdır.
Şekil 2
Daire Elektrik Tesisat Şemaları Hakkında
Devre korunması amacıyla çizilen şemalar elektrik projesinin haricinde bir konu olup kendi alanında bir iş gücünü kapsar. Elektrik tesisatında arıza oluştuğunda veya belirli kısımların yenilenmesi gerektiğinde bu şemalar kimlik kartı gibi işlev görür. Tüm sistem hakkında hızlıca bilgi sahibi olup soruna müdahale edilebilir.