Kaçak akım koruma anahtarları

Yayınlandı: 7 Şubat 2012 Kategori: Teknik Makaleler

Kaçak akım koruma rölesinin görevi, bir yalıtım hatasından kaynaklanan nominal akım (In) hata akımı olduğu anda devreyi kesip o hata akımına maruz kalabilecek insanın hayatını kurtarmaktır.

Kaçak akım koruma anahtarları herhangi bir tesisatın hattından gelen ve dönen akımların toplamının sıfır olması esasına göre çalışır. Normal bir tesisatta, gelen akımların meydana getirdiği manyetik alanla giden akımların meydana getirdiği manyetik alan birbirine eşit ve zıttır. Burada tesisatın bir veya üç fazlı olması sonucu değiştirmez. Kaçak akım koruma anahtarının akım bobini, bir fazlı devreler için faz ile nötr içinden geçecek şekilde bağlandığından, tesisata gelen ve giden akımların bileşkesinden etkilenmektedir. Belirttiğimiz gibi gelen ve giden akımlar birbirine eşit ise bileşke alan sıfır olacağından cihazın akım bobinine etki eden alan bulunmayacaktır. Ancak tesisatın herhangi bir yerinden küçük bir kaçak akım varsa, gelen akım giden akıma eşit olmayacağından cihazın akım bobini üzerinde fark alanı meydana gelerek bir elektro manyetik kuvvet (emk) indükler. Bu elektro manyetik kuvvet kaçak akım koruma anahtarının açma sınırına ulaştığında devreyi otomatik olarak kesmektedir.

Genel olarak iki farklı tipte kaçak akım koruma anahtarı kullanılır.

30mA hassasiyetindeki kaçak akım koruma rölesi insan hayatını korumaya yönelik kullanılır.

Elektrik hatası oluştuğunda insan vücudu, toprağa ulaşmak için bir yol arayan elektrik akımına iletken görevi görür. Akımın vücuttan geçişi ile meydana gelen tehlikenin büyüklüğü aşağıdaki etkenlere bağlıdır;

Gerilim
Vücudun elektrik direnci
Akımın değeri ve frekansı
Akımın geçiş süresi
Akımın vücutta izlediği yol
Yaş

IEC 60479-1 standartına göre insan hayatı için kritik akım eşiği 30mA olarak belirlenmistir.

300mA hassasiyetindeki kaçak akım koruma rölesi ,büyük ölçekte bir yalıtım hatasının oluşturduğu yangın riskini engellemeye yönelik olarak kullanılır.

Yapılan deneyler sonucu 300mA’lik bir toprak kaçak akımının kısa bir süre içinde çevredeki malzemeleri tutuşma sıcaklığına getirerek yangına neden olduğu gözlenmiştir. Medyada ve haberlerde elektrik kökenli yangınlar konu edildiğinde genelde “elektrik kontağından çıkan yangın” diye belirtilir ve aklımıza kısa devre gelir. Oysa ki gerçek daha farklıdır; zira kısa devre söz konusu olsa sigortalar ve kesiciler bunu kısa bir sürede ortadan kaldırabilirler. Bu yangınların asıl nedeni kısa devre değil, izolasyon hataları ve kablolardaki deformasyondan kaynaklanan “toprak kaçak akımı”dır.

Legrand, 10mA’den 500mA’e kadar dört farklı seçenek ile kullanıcılarına geniş bir ürün yelpazesi sunmaktadır.

Legrand akım korum anahtarlarının teknik özellikleri

Tüm Legrand kaçak akım koruma anahtarları NF EN 61008-1 / IEC 61008-1 - EN/IEC 60 529 (IP) - EN 50 102 (IK) Standartlarına uyumludur
Dört farklı tipteki ürünleriyle tüm projelere mükemmel uyum sağlar
- AC tipi: En yaygın kullanılan modeldir. Sinüsoidal Alternatif akım (AC) tesisat tiplerine uygundur
- A tipi: Alternatif akım (AC) ile Doğru akımın (DC) birlikte kullanıldığı tesisat tiplerine uygundur. DC akımdan dolayı meydana gelen bileşik akımı ayırt ederekten gereksiz açma yapmaz
- AC-S tipi: Gecikmeli olarak (yaklaşık 0.8sn) açma yapan modeldir. AC tip model ile aynı teknik özelliklere sahip olup selektivitenin sağlanması istenilen durumlarda kullanılır
- HPI tipi: Geçici frekans dalgalanmaları veya şebeke kaynaklı gerilim dalgaları gibi istenmeyen devinimlere karşı korumalıdır. Nemli ve tozlu ortamlar için tasarlanmıştır
Legrand 10mA - 30mA - 300mA - 500mA değerlerinde kaçak akım koruma anahtarları ile geniş ürün yelpazesi sunar
Monofaze tesisatlar için 2 kutup, trifaze tesisatlar için 4 kutuplu ürün seçenekleri bulunmaktadır
Tüm Legrand kaçak akım koruma anahtarları elektromekanik yapıdadır. Özellikle uzakdoğu yapımı kaçak akım koruma anahtarları elektronik yapıda olabilmektedir. Kaçak akım koruma anahtarı seçilirken elektromekanik olmasına dikkat edilmelidir. Elektronik kaçak akım koruma anahtarları gerilime bağlı olarak çalışır. Gerilim değerinin belli limitler dışına çıkması durumunda röle çalışmaz, bu da insan hayatı için tehlike oluşturur. Bu nedenle, gerilime bağlı olmadan çalışan elektromekanik kaçak akım koruma anahtarları tercih edilmesi yaşamsal önem taşır
Pano ortamına uygun RAL7035 rengindedir
Tüm ürünler etiket penceresine sahiptir hızlı ve güvenilir etiketleme yapma olanağı sunar
İki kutuplu ürünler 230V AC , dört kutuplu ürünler ise 400V AC çalışma gerilimine sahiptir
İzolasyon gerilimi 500V, İzolasyon direnci 2Ω
Dielektrik dayanımı 2000V - 50Hz
Kirlilik derecesi 2’dir
Çalışma sıcaklığı -25°C + 40°C arası olup stoklama sıcaklığı - 40°C + 70°C’dir
Kendinden sönümleme (alev iletmemez) plastik malzeme kullanılmıştır
Ön yüzden IP40 - IK04 koruma seviyesi
Raya montaja uygun ürün yapısına sahiptir
Tüm kaçak akım koruma anahtarı modellerine yardımcı kontak, açtırma bobini, düşük gerilim bobini gibi aksesuarlar eklenebilmektedir
Özel kilit aksesuarı ile açık ya da kapalı konumda kilitleme olanağı sunar
Tüm ürünler Rohs Direktifleri’ne tam uyumludur
Plastik üzerine ISO11469 ve ISO1043 standartlarına uyumlu işaretleme
Her tornavida yapısına uygun kutup başı yapısı
Sisteminize göre altan veya üstten giriş yapısına sahip ürün tasarımına sahiptir
TSE - CE - ISO vb. kalite belgelerine sahiptir
Legrand otomatik kapatmalı Stop&Go cihazı ile birlikte kullanılabilir
Test düğmesi ile periyodik test olanağı bulunmaktadır